วิธีลดความเครียด หลีกเลี่ยงโรคภัย

ในการดำเนินชีวิตประจำวันของคนเรา  ต้องเผชิญกับความเครียดมากบ้างน้อยบ้างอย่างไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้ 

โดยธรรมชาติแล้วคนเราสามารถทนต่อความเครียดได้ในระดับหนึ่งเท่านั้น  ถ้าความเครียดเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ และสะสมมากขึ้นเป็นเวลานาน  ก็จะเป็นภัยเงียบที่เกิดผลร้ายต่อสุขภาพทั้งทางร่างกายและจิตใจ  จึงควรสนใจแก้ไขก่อนจะสายเกินไป

      ความเครียดเป็นสภาวะทางอารมณ์ความรู้สึกที่เกิดขึ้นเมื่อคนเราต้องประสบกับปัญหาต่าง ๆ ที่ต้องใช้ความคิดมากที่ทำให้ไม่สบายใจ  คับอกคับใจ  เป็นทุกข์  วิตกกังวล วุ่นวายใจ  สับสน  โกรธ หรือเสียใจจนรู้สึกถูกบีบคั้นกดดันมากบ้างน้อยบ้างตามปัญหาที่ประสบมา จนอาจจะทำให้ปวดศีรษะ  อ่อนเพลีย  กินไม่ได้ นอนไม่หลับเป็นต้น

 ความเครียดที่มีไม่มากนัก บางครั้งก็เป็นแรงกระตุ้นให้คนเรามุมานะที่จะเอาชนะปัญหาและอุปสรรคต่าง ๆ ได้  ความเครียดที่เป็นอันตรายคือความเครียดในระดับสูงที่เป็นอยู่เวลานาน  ซึ่งจะส่งผลเสียต่อสุขภาพกาย  สุขภาพจิต  พฤติกรรม  ครอบครัว  การทำงานและสังคมได้  จึงควรรู้จักการผ่อนคลายความเครียดให้ลดน้อยลงหรือหมดสิ้นไป

 โดยทั่วไปแล้วความเครียดเกิดจากสาเหตุ 3 ประการคือ

 1.ทางจิตใจ  กลัวว่าจะไม่สมหวัง  จะไม่สำเร็จ  หนักใจในการทำงาน หรือภาระต่าง ๆ ที่รู้สึกว่าตัวเองทำได้ยากเกินความสามารถของตน  วิตกกังวลกับสิ่งที่ยังไม่เกิดยังไม่ได้ลงมือทำ

 2.ทางการเปลี่ยนแปลงของชีวิต  เช่นการแต่งงาน  ตั้งครรภ์  เริ่มเข้าทำงาน  เปลี่ยนงาน ตกงาน  เกษียณอายุ  ย้ายบ้าน  การสูญเสียบุคคลในครอบครัว 

 3.ทางการเจ็บป่วยทางกาย  เช่นเป็นไข้  เป็นหวัด โดยเฉพาะการเจ็บป่วยที่เรื้อรังรุนแรง  เบาหวาน  ความดันโลหิตสูง  มะเร็งเป็นต้น

 ความเครียดในระดับสูงและยาวนานก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางร่างกายได้หลายด้าน
ที่สำคัญมี 3 ด้าน

 1.ด้านร่างกายอาจทำให้หน้ามืด  เป็นลม  เจ็บหน้าอก  ความดันสูง  หลอดเลือดอุดตัน  โรคอ้วน  แผลในกระเพาะอาหาร  เป็นต้น

 2.ด้านจิตใจและอารมณ์  จะเครียดมาก  เอาแต่หมกมุ่นครุ่นคิด ไม่สนใจสิ่งรอบตัว  ใจลอย  ขาดสมาธิ  จิตใจขุ่นมัว  โมโหโกรธง่าย  ถ้าเป็นอยู่ยาวนานอาจก่อให้เกิดอาการทางจิต  จนกลายเป็นโรคจิตประสาทได้

 3.ด้านพฤติกรรม  บางคนอาจเบื่ออาหาร  บางคนจะรู้สึกหิวอยู่เรื่อย  นอนหลับยากหรือนอนไม่หลับ  ประสิทธิภาพการทำงานลดลง  ปลีกตัวออกจากสังคม หัน ไปสูบบุหรี่  ติดเหล้า เล่นการพนัน  ติดยาบ้า

 อาการเหล่านี้ไม่แน่ว่าคนที่มีความเครียดจะเป็นกันทุกคน  เพราะความเครียดไม่เท่ากัน  คนที่เครียดมากและรุนแรงเท่านั้นจึงอาจจะมีอาการเหล่านี้

 อย่างไรก็ดี  ความเครียดมิใช่ว่าจะแก้ไขไม่ได้

การคลายเครียดในภาวะปกติมีหลายอย่างเช่น

 1.หยุดพักการทำงานหรือกิจกรรมที่กำลังทำอยู่ชั่วคราว  ลุกไปดื่มน้ำ  เข้าห้องน้ำ  ยืนยืดเส้นยืดสาย  สะบัดแขนขา  สูดลมหายใจลึก ๆ   ก็จะทำให้ร่างกายและจิตใจผ่อนคลายลง

 2.ทำงานอดิเรกที่ตนเองชอบพอ  จะทำให้เพลิดเพลิน  สนุกมีความสุข  ลืมความเครียดไปได้  ไม่หมกมุ่นอยู่แต่ปัญหาที่ทำให้เครียดตลอดเวลา

 3.เล่นกีฬาหรือบริหารร่างกาย  เช่นเดินเล่น  วิ่งเหยาะ ๆ  ขี่จักรยาน  ว่ายน้ำ  เตะตะกร้อ  ตีแบดมินตัน  เตะบอล  เป็นต้น  แล้วแต่เราพอใจจะเล่นอะไร

 4.ไปพบปะพูดคุยกับเพื่อนสนิท  คุยเรื่องสนุกสนานเฮฮากัน จะได้รู้สึกเพลิดเพลินและผ่อนคลาย

 5.พักผ่อนให้พอเพียง  คนที่เครียดมักจะนอนไม่ค่อยหลับ  หรือหลับ ๆ ตื่น ๆ  ถ้าจะให้กลางคืนนอนหลับดี  ก็ไม่ควรนอนกลางวัน  อย่ากังวลว่าจะนอนไม่หลับ  ควรเข้านอนเป็นเวลา  ถ้ายังไม่ง่วงก็หาอะไรทำไปก่อนเช่นอ่านหนังสือ  ฟังเพลง  ฟังวิทยุเป็นต้น

6.ปรับปรุงสิ่งแวดล้อมในบ้าน  จัดเข้าของให้เป็นระเบียบ  ทำความสะอาดให้บ้านช่องน่าอยู่  สร้างบรรยากาศในบ้านให้ดีให้สวยงาม  จะลดความเครียดไปได้มาก  เพราะมีความสบายใจ

7.เปลี่ยนบรรยากาศชั่วคราว  ในบางครั้งที่เรารู้สึกคร่ำเคร่งหรือเครียดกับงาน  อาจทำให้เกิดเบื่อหน่าย  ซ้ำซาก  จำเจ  ก็ทิ้งงานไว้ชั่วคราว  พาครอบครัวหรือเพื่อนไปเที่ยวทัศนาจรตามที่ต่าง ๆ ให้รู้สึกผ่อนคลายและเพลิดเพลินชั่วเวลาหนึ่ง  จะทำให้ความเครียดลดลงและพร้อมจะลุยงานต่อไปโดยไม่รู้สึกเครียดอีก 

นอกจากนี้ยังจำเป็นต้องหลีกเลี่ยงการกระทำที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ  เช่นดื่มสุรา  สูบบุหรี่  เล่นการพนัน  เที่ยวกลางคืน  ใช้ยาเสพติด  ฯลฯ

จงพยายามพิชิตความเครียดให้ได้  แล้วเราก็จะปลอดหรือลดการคุกคามของโรคภัยต่าง ๆ ที่เกิดจากความเครียด  อยู่เย็นเป็นสุขตลอดไป